یکی از انواع صندوق‌های مالی که با هدف کاهش و مدیریت ریسک، طراحی شده و فعالیت می‌کند، صندوق پوشش ریسک است. این صندوق از ابزارها و امکاناتی به خصوص استفاده می‌کند تا بازدهی بیشتری داشته و ارزش سرمایه را در مقابل نوسانات بازار حفظ کند. به عبارتی با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها می‌توانید بابت سرمایه خود اطمینان خاطر داشته باشید. در ادامه این مطلب در مورد این صندوق، چگونگی سرمایه‌گذاری در آن و همه نکات مهمی که باید بدانید، صحبت خواهیم کرد.
صندوق پوشش ریسک یا هج فاند چیست؟
صندوق‌های پوشش ریسک که در اصطلاح هج فاند هم گفته می‌شوند، نوعی نهاد مالی هستند که در آن‌ها از ابزارهای پیچیده و متنوع برای کسب بیشترین بازدهی استفاده می‌شود. مدیریت ابزارهای این صندوق توسط مدیران اصلی هج فاند که سرمایه‌گذاران ثروتمند و حرفه‌ای هستند انجام شده و هدف آن‌ها به‌دست آوردن بیشترین سود و بازدهی برای سرمایه‌گذاران است. در واقع مفهوم Hedge Fund به زبان ساده این است که در این صندوق تلاش می‌شود یک تعادل مناسب بین ریسک و بازدهی ایجاد شود.
از دیگر اهدافی که مدیریت هج فاند دنبال می‌کند می‌توان به مدیریت بهینه ریسک اشاره کرد. بررسی ریسک‌های هج فاند که با هدف افزایش سودآوری انجام می‌شود با استفاده از ابزارهای مشتقه، تحلیل‌های کمی و… انجام می‌گردد تا از تمام فرصت‌های موجود در بازار به بهترین شکل استفاده می‌شود.
پوشش ریسک پیرو همین به عنوان نام این صندوق انتخاب شده اما بد نیست بدانید که در برخی موارد ریسک‌های این صندوق نسبت به دیگر صندوق‌ها بیشتر است. علت این موضوع پیچیدگی ابزارهایی است که در این صندوق‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تاریخچه هج فاند
طبق اسناد و مدارک موجود و به نقل از اینوستوپدیا، اولین صندوق پوشش ریسک جهان توسط فردی به نام آلفرد وینسلو جونز و به دنبال تاسیس شرکتی با نام A.W Jones & Co راه‌اندازی شد. جونز تحلیل‌گر و محقق بازارهای مالی بود و در سال 1949 و در جریان مقاله‌ای درباره روندهای سرمایه‌گذاری به موضوع مدیریت سرمایه علاقه‌مند شد. او تصمیم گرفت فعالیت مالی خود را آغاز می‌کند و به این منظور در ابتدا 10000 دلار سرمایه جمع کرد.
بیشتر بخوانید: مزایا و معایب سرمایه گذاری بدون ریسک
او برای حفظ سرمایه خود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کرد که یکی از آن‌ها اهرم مالی برای افزایش بازدهی بود. 3 سال بعد، جونز ساختار شرکت را از مشارکت تضامنی به مشارکت محدود تغییر داد. او برای کسب بیشترین بازدهی از شرکت، ترکیبی شامل فروش استقراضی، اهرم‌های مالی و ریسک‌های مشترک را استفاده کرد که تا حدودی مبنا و اساس صندوق‌های پوشش ریسک هستند. به همین دلیل جونز را پدر صندوق‌های پوشش ریسک یا هج فاند هم می‌نامند.
انواع هچ فاند
همان‌طور که در تعریف Hedge Fund گفتیم، این صندوق برای ارائه بهترین عملکرد و بازدهی از استراتژی‌های مختلفی استفاده می‌کند که انواع هج فاند را تشکیل می‌دهند. پیش از آشنایی با اصول سرمایه‌گذاری در هج فاند و ورود به بازار هج فاند، نیاز است که با حداقلی‌ها در مورد آن آشنا باشید و انواع صندوق‌های پوشش ریسک یکی از آن‌ها است. انواع مختلف صندوق‌های پوشش ریسک براساس استراتژی معامله عبارتند از:
معاملات آتی: معاملات آتی که با بررسی دقیق بازار انجام شده و طی آن سرمایه‌گذار با کاهش قیمت خرید و با افزایش قیمت فروش انجام می‌دهد، از انواع استراتژی‌های معاملات هج فاند است. این استراتژی کمک می‌کند پوزیشن سرمایه‌گذار و دارایی او تا زمانی مشخص حفظ شده و سود بیشتری کسب کند.
فروش استقراضی: در این استراتژی صندوق پوشش ریسک در بازارهای مالی، پیش‌بینی می‌شود که قیمت دارایی‌های مورد نظر کاهش پیدا کند، در نتیجه خرید آن‌ها در لحظه به صرفه نیست. مدیران سرمایه در این روش به جای خرید دارایی، آن را قرض گرفته و در زمان مناسب می‌فروشند. سپس دارایی را با قیمت کمتر خریداری کرده و از این طریق علاوه بر پرداخت قرض، کسب سود کرده و دارایی نیز حفظ می‌شود.
مزایا و معایب هج فاند
در بررسی نحوه عملکرد هج فاند یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری پوششی یکی از موضوعات مهمی که باید به آن توجه کرد، مزایا و معایب این نوع صندوق‌ها است. مانند تمام صندوق‌ها، صندوق‌های پوششی هم نقاط قوت و ضعف به خصوصی دارند که وجه تمایز این صندوق‌ها و تفاوت آن‌ها با دیگر صندوق‌ها است. برای موفقیت در بازار اقتصاد از طریق سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها و جایگزین کردن آن‌ها با صندوق‌های سنتی اطلاع از این مزایا و معایب ضرورت دارد که به شرح زیر هستند.
مزایای صندوق پوشش ریسک
- این صندوق‌ها بازدهی را افزایش می‌دهند، در نتیجه سرمایه‌گذاری در آن‌ها سود بیشتری دارد.
- استراتژی‌های سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها می‌تواند بازدهی مثبت و موثری در بازارهای سهام ایجاد کند و تفاوتی ندارد که اوراق قرضه در حال کاهش یا افزایش باشند.
- از طریق این صندوق‌ها می‌توان به بااستعدادترین مدیران سرمایه‌گذاری در دنیا دسترسی داشت.
- این صندوق‌ها امکان استفاده از انواع مختلف سبک‌های سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند. همچنین با استفاده از آن‌ها می‌توان استراتژی‌های سرمایه‌گذاران را سفارشی کرد.
معایب صندوق پوشش ریسک
علاوه بر مزایای گفته شده برای سرمایه‌گذاری در هج فاند، باید به این نکته هم توجه کرد که این صندوق‌ها نیز مانند دیگر صندوق‌های مالی مشکلات و معایبی دارند. توجه به این مشکلات در بهبود عملکرد صندوق پوشش ریسک موثر بوده و در نهایت سودآوری را افزایش می‌دهد. این معایب عبارتند از:
- صندوق‌های پوشش ریسک، کارمزد بالایی دارند.
- این صندوق‌ها تنها برای افراد فوق ثروتمند قابل استفاده هستند.
- در صورت بروز مشکل و ضرر و زیان در هج فاند، رقم آن بسیار زیاد خواهد بود.
- وجوه یا سرمایه‌های افراد در صندوق‌های پوشش ریسک برای مدت زمانی طولانی حفظ و قفل می‌شود، در نتیجه برای افرادی که به دنبال استراتژی‌های کوتاه مدت هستند، مناسب نیست.
- از قوانین و مقررات سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها می‌توان به نیاز رصد کردن بازار اشاره کرد.
- در برخی موارد ممکن است میزان سود محدود شود.
- در صندوق‌های پوشش ریسک نقدینگی کمتر اما ارزش سرمایه بیشتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است.
استراتژی‌های هج فاند چه مواردی هستند؟
کمی قبل در مورد انواع هچ فاند براساس استراتژی‌های معاملات صحبت کردیم. همان‌طور که گفتیم سودآوری هج فاند زمانی در بالاترین مقدار خود خواهد بود که استراتژی‌های مناسبی برای فعالیت در این صندوق انتخاب شود. از جمله استراتژی‌های مهم و معروف در هج فاند که جزو استراتژی‌های اصلی این صندوق‌ها هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استراتژی خرید «Long»: در این استراتژی سهام به عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت خریداری می‌شود. به طور کل هج فاند را برای سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت استفاده نمی‌کنند.
- فروش «Short»: دیگر استراتژی هج فاند مربوط به فروش است. طبق این استراتژی فروش سهام با قیمتی بالا انجام شده و بازخرید آن با قیمتی کمتر با هدف کسب سود انجام می‌شود.
- گزینه‌های اختیاری: این استراتژی به قراردادهای خرید و فروش برای خرید در تاریخ‌های آینده و با قیمت مشخص اشاره دارد.
- و…
بیشتر بخوانید: رازهای موفقیت در سرمایه گذاری بدون هیچگونه ریسکی
تفاوت هج فاند و صندوق سرمایه‌گذاری
زمانی که صحبت از صندوق پوشش ریسک و سرمایه‌گذاری جایگزین می‌شود، باید به تفاوت‌های این صندوق و دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری توجه کرد. توجه به این تفاوت‌ها کمک می‌کند که به صرفه بودن قرار دادن سرمایه در این صندوق مشخص شود، در این زمینه مشاوره سرمایه گذاری می‌تواند به شما کمک کند.
مطابق تعاریف و توضیحات گفته شده تا اینجا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری براساس استراتژی برای انواع سرمایه‌گذاری‌های کوتاه و بلندمدت مناسب هستند. در واقع انتخاب نوع سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مختلف به خصوص صندوق‌های مشترک به عهده سرمایه‌دار است. در هج فاند و مدیریت دارایی اما اشاره‌ای به سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت نمی‌شود.
در واقع صندوق‌های پوشش ریسک مناسب سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت نبوده و صرفا افرادی که به دنبال تغییرات اساسی هستند، قادر به فعالیت در این صندوق هستند. به علاوه این صندوق‌ها برای افراد عادی مناسب نیست زیرا نوسان کسب سود در آن‌ها نسبتا زیاد بوده و در صورتی که فرد سرمایه مناسبی در اختیار نداشته باشد، احتمال از دست رفتن حداقل سرمایه نیز برای آن وجود دارد. به علاوه افرادی که از نظر مالی در وضعیت متوسطی قرار دارند، معمولا برای خروج وجوه خود زودتر از موعد اقدام می‌کنند. در نتیجه دیگر تفاوت این صندوق‌ها و صندوق‌های قبلی را می‌توان به مناسب بودن هج فاند، صرفا برای ثروتمندان دانست.
چگونه هج فاند راه‌اندازی کنیم؟
پاسخ به این سوال راحت نیست زیرا برای راه‌اندازی یک صندوق پوشش هم به دانش و آگاهی تخصصی و هم به ابزارهای فنی و مالی پیچیده نیاز است. همان‌طور که گفته شد، ویژگی اصلی هج فاندها پیچیدگی آن‌ها است، در نتیجه برای راه‌اندازی یک صندوق از نوع پوشش ریسک ابتدا باید تمام ابزارهای اختصاصی در این زمینه را در اختیار داشت. اما اگر سرمایه زیادی در اختیار دارید و جزو ثروتمندان محسوب می‌شوید، این امکان برای شما وجود دارد که مطابق قوانین و مقررات هج فاند، اقدام به سرمایه‌گذاری در آن کنید. در این مورد تنها باید به انتخاب بهترین صندوق پوشش ریسک توجه داشته باشید. به این منظور کافی است چند نکته را در نظر بگیرید:
- صندوق مورد نظر برای سرمایه‌گذاری باید استراتژی‌هایی مشابه یا هم‌سو با نیازها و سبک سرمایه‌گذاری شما داشته باشد.
- سوابق مدیران و تجربه آن‌ها در صندوق باید مبنای ارزیابی عملکرد بوده و برای انتخاب صندوق مورد بررسی قرار گیرد.
- محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در صندوق باید بررسی شده و مطابق آن‌ها برای قرار دادن سرمایه اقدام شود.
- باید دقت کنید که شرایط صندوق از نظر بازپرداخت سرمایه، سود و… با نیازهای شما مطابقت داشته باشد.
- سرمایه شما باید از سرمایه مورد نظر برای قرار دادن در صندوق بیشتر باشد زیرا صندوق تا مدت زمان زیادی قفل خواهد بود.
- سوابق بازدهی و سودآوری صندوق در دوره‌های مختلف باید بررسی شود.
بررسی هج فاندهای معروف
نقش هج فاند در بازار سهام بسیار زیاد است و در صورتی که با دیدگاه درست به این صندوق‌ها توجه شود، تاثیر زیادی در پیشرفت اقتصادی جوامع خواهند داشت. یکی از موضوعاتی که در مورد صندوق‌های پوشش ریسک باید به آن توجه داشت، ارزش این صندوق‌ها در بازار جهانی است. در واقع این صندوق‌ها مطابق نظر کارشناسان بزرگ، نه تنها مشکل‌ساز نبوده بلکه سود و فواید زیادی برای بازارهای مالی و اقتصادی دارند. هج فاند در اقتصاد جهانی نیز نقشی پررنگ داشته و شرکت‌های زیادی در این زمینه فعالیت دارند که اغلب جزو شرکت‌های قوی هستند. از جمله این هج فاندها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ریدج: یکی از صندوق‌های پوشش ریسک در آمریکا که صندوقی فناوری‌محور شناخته می‌شود، ریدج است. استراتژی معاملاتی در این صندوق، الگوریتم‌های پیچیده است. این صندوق که توسط جیمز سایمونز و تیمی از ریاضی‌دان‌های مشهور و نخبه مدیریت می‌شود، یکی از موفق‌ترین و معروف‌ترین صندوق‌های پوشش ریسک در دنیا محسوب می‌شود.
- بریجوتر: دیگر صندوق پوشش ریسک بزرگ و موفق در دنیا می‌توان به برجوتر اشاره کرد. این صندوق با رویکرد سرمایه‌گذاری ماکرو و استفاده از داده‌ها و اطلاعات کلان اقدام به جذب سرمایه می‌کند. این صندوق توسط دیی دالیو مدیریت می‌شود و سابقه طولانی دارد.
- قلمرو: این صندوق نیز یکی از انواع صندوق‌های پوشش ریسک موفق و معروف در دنیا است که توسط جورج سورس مدیریت می‌شود. بازدهی فوق‌العاده از جمله مزایای این صندوق است.
سوالات متداول درباره صندوق پوشش ریسک
تفاوت بین هج فاند و صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
در صندوق‌های سرمایه‌گذاری همه افراد قادر به قرار دادن سرمایه هستند اما این صندوق‌ها مناسب افراد ثروتمند است و هر کسی قادر به سرمایه‌گذاری در آن‌ها نیست.
استراتژی‌های معمول هج فاند کدامند؟
صندوق‌های پوشش ریسک، استراتژی‌های مختلفی دارند که در متن به آن‌ها اشاره کردیم. انواع فروش مانند فروش استقراضی، فروش بلند مدت، خرید به موقع و فروش در زمان مناسب به منظور کسب سود بیشتر و….از دیگر استراتژی‌هایی هستند که برای استفاده از هج فاند باید به آن‌ها توجه داشت.
سخن پایانی
پوشش ریسک از طریق صندوق‌های مالی به این معنی است که سرمایه‌گذاری در بستری امن انجام شود که تمام ریسک‌ها شناسایی شده و اقدامات لازم برای مقابله با آن‌ها انجام شده باشد. صندوق‌های پوشش ریسک با هدف ارائه بهترین عملکرد، بیشترین سود و کمترین ریسک روی کار آمدند و در حال حاضر هم پیرو این هدف هستند. در حال حاضر استفاده از آن‌ها تنها برای گروه خاصی از جامعه که ثروتمندان هستند، امکان‌پذیر است. به عنوان یک جایگزین مناسب برای این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری به شیوه کرادفاندینگ را پیشنهاد می‌کنیم. این شیوه سرمایه‌گذاری مناسب همه افراد جامعه است و حتی افرادی که سرمایه اندکی دارند هم قادر به استفاده از آن خواهند بود.
