یکی از کارهایی که شرکت‌های بزرگ و کوچک در راستای کاهش هزینه‌های مالیاتی خود انجام می‌دهند، فرآیندی تحت عنوان حسابداری مالیاتی است. در واقع حسابداری مالیاتی، یکی از شاخه‌های رشته حسابداری است که با تمرکز بر قوانین مربوط به امور مالیاتی (قوانین حسابداری مالیاتی) و دیگر هزینه‌های پرداختی به دولت اعم از عوارض، دارایی، بیمه، مالیات ارزش افزوده و… باعث کاهش هزینه‌های این حوزه شده و به افزایش بهره‌وری شرکت کمک خواهد کرد. در این مقاله به بررسی همین موضوعات پرداخته و در آخر نیز مختصری درباره آموزش حسابداری مالیاتی صحبت خواهیم کرد.
حسابداری مالیاتی چیست؟
حسابداری مالیاتی یکی از شاخه‌های رشته حسابداری محسوب می‌شود که هدف آن، کنترل تمامی وجوه نقدی و غیر نقدی ورودی به سازمان یا شرکت است؛ به طوری که هدف تعدیل مالیات پرداختی در چارچوب قانون باشد. یک حسابدار مالیاتی با مدیریت صحیح اسناد مالی در حوزه حسابداری، سعی در کاهش پراکندگی مالی و جلوگیری از ریخت و پاش‌های نقدی و غیر نقدی دارد و با محاسبه ماهانه و فصلی مالیات‌های مختلف، امکان نظارت مرتب وضعیت مالیاتی شرکت و ارائه راهکارهای صحیح و حساب شده را میسر می‌سازد.
آیا حسابدار مالیاتی با یک حسابدار ساده فرقی می‌کند؟!
یک حسابدار مالیاتی با یک حسابدار ساده تفاوت دارد و تفاوت اصلی آن‌ها در این است که به قوانین مربوط به مالیات در کشور تسلط دارند و راهکارهایی عملی برای کاهش مالیات شرکت بلد هستند.
حسابداری مالیاتی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به عنوان یک رشته مجزا در سطوح بالای تحصیلی (ارشد و دکتری) تدریس می‌شود و در شرکت‌ها نیز، حسابدار مالیاتی همان وکیل مالیاتی است که به کمک مدیران مالی و حسابداران جز، اقدام به بهبود شرایط مالی شرکت در حوزه بیمه و مالیات می‌کند. بنابراین حسابداری مالیاتی می‌تواند به مدیران کسب و کار کمک کند که بدون فرار مالیاتی و دور زدن قانون، هزینه‌های مالیاتی خود را کاهش دهند و به درآمد خود بیافزایند.
حسابداران مالیاتی کسانی هستند که با استفاده از تجربه خود درباره مالیات و انواع آن، راهبردهای مالیاتی یا همان استراتژی مالیاتی خاصی را برای شرکت مدون و اجرا می‌کنند. این استراتژی می‌تواند شامل مجموعه‌ای از عادات و قواعد اجرایی باشد که مدیران و حسابداران یک مجموعه باید در تمام طول سال برای بهبود وضعیت مالیاتی سازمان در نظر داشته باشند.
بسیاری از شرکت‌ها ممکن است از حسابدار ساده خود این انتظار را داشته باشند که امور مالیاتی آن‌ها را نیز به عهده بگیرد. این کار در واقع صحیح و بسیار رایج است؛ اما مدیران تیزهوش و زیرک، از افراد متخصص در این زمینه بهره می‌گیرند و به این ترتیب در هزینه‌های مالیاتی خود صرفه‌جویی می‌کنند.
وظایف یک حسابدار مالیاتی چیست؟
وقتی که یک حسابدار مالیاتی امور مالیاتی شما را به عهده می‌گیرد، شما این انتظار را دارید که به شما ثابت کند می‌تواند حضورش برای شما بهینه باشد. به همین سبب پیش از به خدمت گرفتن یک حسابدار یا وکیل مالیاتی لازم است بدانید که چنین شخصی در مجموعه شما چه اقداماتی را پیش خواهد گرفت.
آنچه به عنوان استراتژی مالیاتی در شرکت شما تدوین می‌شود، تغییراتی است که شاید تمامی آن‌ها را یک حسابدار ساده نتواند به سادگی به انجام برساند. برخی از این اقدامات را در اینجا با شما در میان خواهیم گذاشت:
- جدا کردن حساب شخصی صاحب کسب و کار، از حساب‌های ورودی و خروجی سازمان
- دسته بندی صحیح حساب‌های ورودی و خروجی در نرم افزار و اسناد ثبتی
- تدوین روش‌هایی برای گردآوری سندهای مالی
- دریافت و ثبت فاکتورهای هزینه
- تدوین روش صحیح مدیریت منابع مالی ورودی شرکت در چارچوب صرفه جویی در هزینه مالیات
- استفاده از سیستم جامع و استاندارد حسابداری (این موضوع برای تدوین اظهارنامه مالیاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.)
- تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی به روشی موثر و قابل دفاع از سوی حسابدار مالیاتی
- دفاع از پرونده مالیاتی شما در اداره مالیات
- جلوگیری از رد اظهارنامه و دریافت مالیات علی‌الراس
- برنامه‌ریزی برای پرداخت به موقع اقساط و بدهی‌های سازمان برای جلوگیری از جریمه‌ها
- استفاده صحیح و به موقع از معافیت‌های مالیاتی در چارچوب قانون
- رفع مشکلات مالیاتی شرکت در گذشته
این‌ها برخی از اقداماتی است که یک حسابدار مالیاتی است که می‌تواند از این طرق در چارچوب قانون هزینه‌های مالیاتی شما را کاهش دهد. در واقع تسلط حسابدار شما به امور مالیاتی که در چارچوب آموزش حسابداری مالیاتی فرا گرفته، می‌تواند به شما در این زمینه بسیار کمک کند.
وظایف شرکت‌های حسابداری مالیاتی چیست؟
شما برای بهره‌مندی از خدمات نام‌برده، می‌توانید از شرکت‌های ارائه کننده این خدمات کمک بگیرید. این شرکت‌ها از وکلای مالیاتی و حسابداران متخصص در این حوزه تشکیل می‌شوند و مهم‌ترین خدمت آن‌ها ارائه راهکارها و راهبردهایی برای مدیریت هزینه‌های مالیاتی یک کسب و کار است.
در این شرکت‌ها افراد متخصصی حضور دارند که به تمام قوانین و تبصره‌های اداره مالیات، اداره دارایی و بیمه به طور کامل تسلط دارند و به شما در این زمینه کمک خواهند کرد. به کمک یک شرکت حسابداری مدیران قادرند برای مدیریت بدهی‌های مالیاتی خود اقدام کنند یا برای حل اختلافات مالیاتی در سازمان‌های مربوطه از پرونده شما دفاع کنند.
قوانین حسابداری مالیاتی شامل چه چیزهایی می‌شود؟
این قوانین در واقع مجموعه‌ای قوانین مصوبه درباره مالیات هستند که به آن‌ها قوانین مالیات مستقیم یا به اختصار ق.م.م. گفته می‌شود. اگر بخواهیم این قوانین را به صورت کلی دسته بندی کنیم، می‌توانیم به دسته‌های زیر اشاره کنیم:
- قوانین مربوط به هزینه‌های قابل قبول شرکت‌ها
- قوانین مربوط به مالیات بر ارزش افزوده
- قوانین مربوط به دسته‌ی محصولات و خدمات و معافیت‌ها
- قوانین مربوط به تکمیل و تسلیم اظهارنامه
- قوانین مربوط به بدهی‌های مالیاتی
یک حسابدار زبده مالیاتی با تسلط بر این قوانین که خود شامل چندین و چند ماده قانونی مختلف هستند، برای سازمان شما یک استراتژی مالیاتی تدوین می‌کند و در چارچوب آن استراتژی اسناد مالی شرکت را به نحوی مدیریت می‌کند که بتوانید در چارچوب قانون و بدون فرار مالیاتی مالیات کمتری پرداخت نمایید.
مروری دوباره بر حسابداری مالیاتی و قوانین آن
درباره اینکه آیا حضور یک حسابداری مالیاتی در یک شرکت مقرون به صرفه خواهد بود یا خیر، تصمیم گیر شما خواهید بود؛ اما تجربه به مراتب ثابت کرده که حضور چنین فردی می‌تواند بسیار به صرفه باشد؛ چراکه حضور چنین افرادی هرچند همراه با هزینه‌های حق مشاوره و دستمزد باشد، اما هزینه‌هایی که به واسطه تجربه و دانش از دوش شرکت بر می‌دارند قطعا بیشتر خواهد بود.
یک پیشنهاد به شرکت‌ها این است که اقدام به برگزاری دوره‌های آموزش حسابداری مالیاتی برای حسابداران خود کنند تا هم به تخصص کارمندان بیافزایند و هم چالش‌های مالیاتی پیش روی شرکت را با فرا گرفتن قوانین حسابداری مالیاتی هموار کنند.
2 دیدگاه دربارهٔ «چرا شرکت‌ها به حسابداری مالیاتی احتیاج دارند؟»
حسابداری مالیاتی درواقع چه کمکی میکنه به شرکت ها؟!
یکی از اهمیت هایی که داره اینه که مانع از افتادن شرکت ها در دام های مالیاتی و به تناسب آن مشمول جرایم سنگین مالیاتی می شود و همچنین با اطلاع دقیق از قوانین مالیاتی می تواند برخی معافیت های مالی را برای شرکت مشخص کند و یا باعث دریافت موارد تشویقی در زمینه ی مالیات شود.