بازاریابی مبتنی بر داده (Data driven) چیست؟

بازاریابی داده محور نوعی از بازاریابی است که استراتژی‌های آن بر تحلیل داده‌ها استوار است. در این نوع بازاریابی، داده‌ها با تحلیل رفتار مشتری بدست می‌آیند و می‌توان از آن‌ها برای پیش‌بینی رفتارهای آینده مشتریان و افزایش تعامل با آن‌ها استفاده کرد. در ادامه با چالش‌ها، مزیت‌ها و روش‌های پیاده سازی بازاریابی مبتنی بر داده و اینکه data driven marketing چیست آشنا خواهید شد.

تعریف بازاریابی مبتنی بر داده

برای تعریف بازاریابی داده محور می‌توان از تعابیر متفاوتی استفاده کرد اما ساده‌ترین و رایج‌ترین تعریف آن به شرح زیر است:

بازاریابی مبتنی بر داده عبارت است از استراتژی‌هایی که از آنالیز داده‌های بزرگ بدست می‌آیند. این داده‌ها حاصل از تحلیل رفتار مشتریان بوده و به پیش بینی رفتارهای مشتری در آینده و حفظ تعامل و ارتباط مؤثر با او کمک می‌کنند.

در ادامه برای پاسخ دهی به این پرسش که data driven marketing چیست باید گفت که این استراتژی‌ها به درک کامل داده‌ها نيازمند است؛ این داده‌ها شامل اطلاعات موجود و اطلاعاتی است که می‌توانید بدست بیاورید. با تحلیل و اجرای این داده‌ها می‌توان یک فعالیت بازاریابی مستمر و تاثیرگذار را پایه‌ گذاری کرد.

کمپانی‌ها و شرکت‌های بزرگ به دلایل گسترده‌ای از این نوع بازاریابی استفاده می‌کنند؛ اما مهم‌ترین دلیل آن، توان بازاریابی مبتنی بر داده برای بهبود تجربه مشتری است.

مزیت بازاریابی داده محور یا data driven marketing چیست

بازاریابی داده محور می‌تواند مزیت‌های فوق‌العاده‌ای برای هر دو طرف یک بیزینس، یعنی مصرف کننده و تولیدکننده داشته باشد.

این موارد عبارتند از:

1. بازاریابی شخصی سازی شده: کمپانی می‌تواند پیغام خود را به درستی به مخاطب برساند.
2. شناخت واضح و کامل مشتری
3. افزایش دسترسی به مخاطبان هدف و ارتباط با کانال‌های مختلف بازرگانی
4. بهبود تجربه مشتریان در ارتباط با فروشنده
5. افزایش کیفیت محصولات تولیدی

تام بنتون در مقاله‌ای که درباره اهمیت بازاریابی داده محور در نشریه فوربس منتشر کرده می‌نویسد:

حجم عظیم داده از ترکیب تقریباً نامتناهی از رسانه‌ها، دستگاه‌ها، پلتفرم‌ها و کانال‌ها به بازاریابان این امکان را می‌دهد تا تجربیات مشتری را در مقیاس وسیع انعکاس دهند. اگر از این‌ها به طور ماهرانه استفاده شود، یک کسب و کار با یک میلیون مشتری می‌تواند تجربه‌ای را ارائه دهد که به اندازه یک کسب و کار با ده‌ها مشتری طراحی شده است.

بازاریابی داده محور چه چالش‌هایی دارد؟

درست مانند هر استراتژی بازاریابی دیگری، بازاریابی داده محور نیز برای اجرای استراتژی‌های خود با چالش‌های زیادی رو به رو می‌شود. در ادامه رایج‌ترین چالش‌های پیش روی این بازاریابی را توضیح می‌دهیم.

• تیم باتجربه برای بازاریابی داده محور: مخاطب محور بودن این بازاریابی به مهارت‌های خاصی احتیاج دارد. برای اجرایی کردن این مهارت‌ها لازم است از یک کادر باتجربه و متخصص استفاده شود تا بتوانند مخاطب هدف را به درستی شناسایی و داده‌ها را تحلیل کنند.
• بانک اطلاعاتی کامل: موفقیت در اجرای استراتژی‌های بازاریابی داده‌ محور تا حد زیادی به کیفیت داده‌های موجود و حجم بالای آن‌ها بستگی دارد. رسیدن به همچین بانک اطلاعاتی پیشرفته‌ای چندان ساده نیست.
• متعهد بودن: پیاده سازی استراتژی‌های بازاریابی مبتنی بر داده زمانی به موفقیت می‌رسد که تعهد کافی برای اجرای آن وجود داشته باشد. بسیاری از کمپانی‌های بزرگ علی رغم داشتن نقشه خوب و استراتژی استاندارد به موفقیت نمی‌رسند، چراکه در اجرای برنامه‌‌ها تعهد و مسئولیت کافی ندارند. بنابراین صرفا خوب بودن یک استراتژی نمی‌تواند دلیل کافی برای موفقیت بازاریابی باشد.
• یکپارچه سازی داده‌‌ها: چنانچه یک کمپانی بزرگ در پروسه یکپارچه سازی شکست بخورد، فرآیند جمع آوری داده‌ها و شناخت کامل مشتری نیز به مشکل برمی‌خورد. بسیاری از کمپانی‌های بزرگ نیز در این مسئله به مشکل برخورده و در بازاریابی شکست می‌خورند.

روش استفاده از بازاریابی مبتنی بر داده

در این بخش به نحوه استفاده از بازاریابی مبتنی بر داده در فعالیت‌های تجاری اشاره می‌کنیم.

برای استفاده از این متد بازاریابی یا اصلاح و بهبود بخشیدن به استراتژی‌های پیشین، چند شاخصه را باید همواره در نظر بگیرید:

• یکپارچه سازی ابزار و خودکار سازی: یکپارچه سازی ابزارهایی که استفاده می‌کنید و به کارگیری تکنولوژی‌های جدید در بسیاری از موارد می‌تواند مفید و ثمربخش باشد. با اجرای یک پروسه خودکار که امکان شخصی سازی را به شما می‌دهد، می‌توانید بر بسیاری از اهداف خودتان پایبند بمانید و از وقوع بسیاری از نتایج و آسیب‌های احتمالی جلوگيری نمایید.
• همکاری بین تیم‌ها: داده‌های حاصل از تحلیل رفتارهای مشتریان باید در تمامی بخش‌های یک سازمان یا ارگان مدیریت شوند. از این رو نیروهای بازاریابی باید اطمینان حاصل کنند که این اطلاعات و داده‌ها به شکلی صحیح میان دپارتمان‌ها و تیم‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود.
• بررسی تغییرات صنایع: به عنوان یک نیروی بازاریابی باید همواره به بازار رقابت نظارت داشته باشید. با این کار همواره می‌توانید از جدیدترین تغییرات آگاه شوید و از اشتباهات رقبا درس بگیرید. همانند هر بخشی از صنعت، فرآیند‌های بازاریابی داده محور نیز در حال تغییرات مداوم است. از این رو همسو بودن با اخرین متدهای روز دنیا می‌تواند به شما در موفقیت و پیشرفت بازاریابی کمک کند.
• اندازه گیری مداوم و مستمر: بازاریابی داده محور نمی‌تواند تمام مشکلات یک فعالیت تجاری را برطرف کند. از این رو برای پیاده سازی این متد باید به صورت مستمر نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها را بررسی کنید تا بتوانید نتایج بهینه‌ تری بدست بیاورید. این فرآیند به شما این امکان را می‌دهد تا تاکتیک‌های مناسب را تشخیص بدهید؛ همچنین رهبران شرکت یا سازمان می‌توانند استراتژی مناسب برای سرمایه گذاری را تشخیص داده و انتخاب کنند.

برای این مدل بازاریابی نیازمند استراتژی‌هایی هستید که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

معرفی نرم افزار داده محور نورا

نرم افزارهای زیادی امروزه در حوزه داده محوری فعالیت می‌کنند. اما نکته قابل توجه این است که تمام این نرم افزارها بیشتر داده‌ها را جمع آوری می‌کنند و آنکه باید داده‌ها را تحلیل کند، یک نیروی انسانی متخصص است که در کسب و کارهای مختلف با عنوان marketing data analyst شناخته می‌شود.

نرم افزار داشبورد مدیریت جریان نقدینگی نورا نیز یک نرم افزار مبتنی بر داده محوری است که براساس داده‌ها، شما می‌توانید آینده کسب و کار خود را بر اساس شاخص‌های جریان نقدینگی یا همان داده‌های cashflow پیش بینی کنید. به عنوان مثال با داده‌های به دست آمده شما متوجه خواهید شد چه زمانی در آینده می‌توانید تعهد مالی جدید بدهید و چه زمانی نباید این کار را انجام دهید.

معرفی 5 استراتژی در بازاریابی داده محور

در این بخش 5 تا از رایج‌ترین استراتژی‌های بازاریابی داده محور را معرفی خواهیم کرد که با پیاده سازی آن‌ها می‌توانید به موفقیت برسید.

1. در برنامه ریزی برای کمپین‌های تبلیغاتی و بازاریابی خود می‌توانید از داده‌های دموگرافیکی استفاده کنید.
2. از ترندهای یک کانال بازاریابی برای اطلاع رسانی به دیگر کانال‌ها استفاده نمایید.
3. برای موفقیت و رسیدن به شاخصه‌های مد نظر خود، می‌توانید اهداف را در چند قدم کوچک در نظر بگیرید.
4. برای استفاده بهتر و بهینه‌تر از لیست ایمیل و مخاطبین خود، می‌توانید از پرداخت به ازای کلیک استفاده نمایید.
5. حتما تغییرات بازار رقابت و دیگر صنایع مرتبط را بررسی کرده و روی کمپین‌های خود برآورد نمایید.

همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم، اجرای صحیح این استراتژی‌ها و داشتن یک تیم منسجم و کاربلد، از کیفیت استراتژی‌ها مهم‌تر است.

مروری دوباره بر بازاریابی داده محور

امروزه با توجه توسعه اینترنت، اهمیت بازاریابی داده محور بیشتر برای کسب و کارها درک شده است، شما به راحتی با بازاریابی مبتنی بر داده می‌توانید خیلی از KPIها را مشخص کنید، چون با عدد و رقم سروکار دارید. بهینه کردن کمپین‌های تبلیغاتی با data driven marketing کار را برای کسب و کارها راحت کرده و شما متوجه می‌شوید کدام کانال، برای شما بازدهی بیشتری داشته است. این واقعیت را باید پذیرفت که شکست و عقب ماندن از رقبا، بدون بازاریابی داده محور یک امر قطعی است. چون شما در فضای حدس و گمان و خیالات سیر می‌کنید، در حالی که بقیه رقبا با توجه به دیتاهای به دست آمده، قدم به قدم مسیری که طی می‌کنند را پیشتر شناسایی و تحلیل کرده‌اند. بنابراین آینده برای کسب و کارهایی است که به این مقوله اهمیت می‌دهند.