کاربردهای بلاکچین به مجموعهای از حوزهها و صنایع اشاره دارد که از این تکنولوژی برای بهبود فرآیندها، افزایش امنیت و شفافیت، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری استفاده می کنند.
بلاکچین کاربردهای متعددی در حوزههای گوناگون دارد؛ از کاربرد بلاکچین در بانکداری و مالی گرفته تا کسب و کار و فعالیتهای مرتبط با دولت و کاربرد بلاکچین در حسابداری. فناوری بلاکچین بسیار انعطافپذیر است و میتواند با توجه به نیازهای بخشها و صنایع مختلف شکل بگیرد.
یکی از نیازهای اصلی در تمامی حوزهها، ذخیره سازی و نگهداری دادههای بزرگ است. فناوری بلاکچین امکان ذخیره سازی این حجم عظیم دادهها را به صورت امن فراهم میکند. همچنین، بلاکچین قابلیت عملکرد مداوم و بدون توقف را فراهم میکند، به طوری که حتی اگر یک گره شکست خورد، سیستم از طریق گرههای دیگر ادامه مییابد و به طور کلی متوقف نمیشود.
کاربرد بلاکچین در بانکداری
بلاکچین در بانکداری کاربردهای زیادی دارد، یکی از نمونههای واقعی فناوری بلاکچین در این زمینه، RippleNet است؛ RippleNet امکان انتقال سرمایه را بدون نیاز به شعبههای بانک، با هزینه کم و سرعت بالا فراهم میکند، کاربردهای مختلف بلاکچین در بانکداری و مالی به شرح زیر است:
- پرداختهای بین المللی: در حال حاضر، پرداختهای بین المللی با دخالت برخی از نهادها، به ویژه بانکها، انجام میشوند. با کمک فناوری بلاکچین، پرداختها میتوانند به راحتی از یک کشور به کشور دیگر بدون هیچ دخالتی از سمت بانکها یا هر نهاد مالی دیگری انجام شوند. با این روش انتقال، نه تنها سرمایهها به سرعت منتقل می شوند، بلکه امنیت آنها نیز تضمین میشود.
- بازارهای سرمایه: در بازارهای سرمایه، چالشهای مختلفی وجود دارد از جمله مشکلات عملیاتی، تأخیر در تسویه حساب و چالشهای حسابرسی که باعث کاهش جذب سرمایه میشوند. یک کاربرد بلاکچین در بانکداری برطرف کردن همین مشکلات است؛ فناوری بلاکچین میتواند تمام این مشکلات را برطرف کند و بازارهای سرمایه را بسیار کارآمد کند.
- تجارت مالی: فعالیتهای مرتبط با تجارت مالی به دلیل بررسی مدارک و روند تأیید طولانی، بسیار کند است. جزئیات مرتبط با خریداران و فروشندگان، جزئیات محصول، شرایط و مقررات قرارداد، بین دو طرف تجارت ثبت میشود. فناوری بلاکچین میتواند فعالیتهای مرتبط با تجارت مالی را سادهتر و سریعتر کند.
- تطابق، تنظیمات و حسابرسی: بلاکچین یک فناوری بسیار امن است؛ این فناوری به نهادهای نظارتی و حسابرسان، در مورد صحت اطلاعات اطمینان میدهد، زیرا تمامی سوابق و پیگیری تراکنشها به راحتی در دسترس هستند و هیچ کس نمیتواند سوابق و اطلاعات را تغییر دهد.
- مقابله با پولشویی: پولشویی یکی از بزرگترین چالشها در تجارت مالی قانونی است؛ بلاکچین شامل یک قابلیت مهم به نام رمزنگاری است که به این چالش پاسخ میدهد. با رمزنگاری میتوان اطمینان حاصل کرد که تمامی تراکنشها بین اشخاص یا نهادهای قانونی شناخته شده انجام میشود.
- بیمه: بلاکچین به دلیل قابلیت قراردادهای هوشمند، در بخش بیمه بسیار مفید است. در قراردادهای هوشمند، اطمینان حاصل میشود که تنها یک تقاضا روی یک مالکیت ارائه شده است. این ویژگی باعث حذف ادعاهای غیرقانونی متعدد در مورد آن مالکیت میشود.
- تراکنشهای P2P: در تراکنشهای نقطه به نقطه چالشهای زیادی وجود دارد؛ برخی از برنامههای P2P ممکن است شامل دریافت هزینه برای انجام تراکنش باشند. این پرتالهای P2P به اندازه کافی امن نیستند و ممکن است توسط هکرها هک شوند. بلاکچین ابزاری بسیار بهینه برای تعاملات نقطه به نقطه به صورت امن است.
کاربرد بلاکچین در کسب و کار
یکی از موارد استفاده از فناوری بلاکچین در حوزه کسب و کار، پلتفرم Food Trust است. این پلتفرم توسط شرکت IBM و Walmart در سال ۲۰۱۶ برای پیگیری محصولات غذایی ایجاد شده است. در این پلتفرم، ارتباط بین کشاورزان، عمده فروشان، خرده فروشان و توزیع کنندگان برقرار شده است و تمام ذینفعان میتوانند همزمان محصولات غذایی را پیگیری کنند.
برخی از کاربردهای بلاکچین در حوزه کسب و کار به شرح زیر است:
- کاربرد بلاکچین در مدیریت زنجیره تأمین: بلاکچین قابلیت تغییر کامل در مکانیسمهای کنونی زنجیره تأمین را دارد. تمام سوابق حرکت کالاها را میتوان به صورت همزمان از طریق ویژگی دیتابیس توزیع شده و سوابق تغییرناپذیر پیگیری کرد.
- کاربردهای بلاکچین در مراقبتهای بهداشتی: در حوزه بهداشت، نیاز به ذخیره و مدیریت بهینه دادهها و اطلاعات بیماران، شامل سن، جنسیت، آدرس، سوابق پزشکی قبلی، داروهای فعلی، سوابق موجودی دارو، سوابق پزشکان، پروفایلها و تجربیات وجود دارد. بلاکچین به راحتی میتواند این حجم عظیم دادهها را ثبت و مدیریت کند.
- به کارگیری بلاکچین در املاک و مستغلات: در حوزه املاک و مستغلات، تغییرات زیادی در مالکیت زمینها، خانهها و ساختمانهای تجاری رخ میدهد. بلاکچین میتواند تمام فرآیندهای خرید و فروش هر ساختمان را از ابتدا تا انتها ثبت کند و از احتمال تقلب و تغییر جلوگیری کند.
- استفاده از بلاکچین در رسانهها: فناوری بلاکچین میتواند در حذف تقلبها، بهینه سازی عملیات، حذف دستکاریهای افراد و افزایش کارایی در حوزه رسانهها کمک کند. بلاکچین میتواند در مدیریت حقوق رسانههای دیجیتال نیز بسیار مفید باشد بنابراین هنرمندان فرصت مناسبی برای کنترل گستردهتر روی اثر اصلی خود خواهند داشت.
- بلاکچین و انرژی: بلاکچین میتواند در بهبود فعالیتهای مرتبط با انرژی مفید باشد. فعالیتهای زیادی مانند صدور قبوض برق، اندازه گیری و ثبت گواهینامههای انرژیهای تجدید پذیر وجود دارد که میتوان با استفاده از فناوری بلاکچین آنها را بهینه و شفاف سازی کرد. بلاکچین میتواند در مدیریت شبکههای توزیع برق کمک کند و از طریق ثبت تراکنشها و اطلاعات مرتبط با تولید، توزیع و مصرف برق، اطلاعات به روز و شفافتری ارائه دهد.
اگر میخواهید از قابلیتهای بلاکچین بیشتر بدانید توصیه میکنیم از خدمات مشاوره فناوری اطلاعات استفاده کنید، مشاوران این حوزه شما را راهنمایی خواهند کرد تا مشکلات، موانع و چالشهایی که در زمینههای فناوری اطلاعات شامل توسعه نرم افزار، زیرساخت، شبکه و امنیت دارید برطرف شود.
کاربردهای بلاکچین در حوزه دولت
در زیر مواردی که بلاکچین میتواند به عنوان یک فناوری عالی برای اهداف دولتی مورد استفاده قرار گیرد توضیح داده شده است:
- مدیریت سوابق: نیاز به نگهداری سوابق دادههای بزرگ برای فعالیتهای مرتبط با دولت، مانند آمار جمعیت، پروژهها و اطلاعات مرتبط با طرحهای دولتی و سوابق شهروندان وجود دارد. فناوری بلاکچین قابلیت نگهداری این حجم عظیم دادهها و سوابق را دارد.
- مدیریت هویت: هویت افراد را میتوان در بلاکچین ایجاد کرد و با رمزگذاری محافظت نمود. پس از ایجاد هویت، نیازی به اشتراک گذاری اطلاعات مرتبط با هویت به صورت خام نیست؛ علاوه بر این، از طریق بلاکچین، نیازهای “شناخت مشتری” نیز به طور کارآمد انجام میشود.
- رای گیری: هر کشور با چالشهای مربوط به شناسنامههای جعلی در انتخابات مواجه است. فناوری بلاکچین میتواند این نقص را برطرف کند. هر رای به یک شناسه اختصاص داده میشود و با توجه با ویژگی تغییر ناپذیری بلاکچین، تقریباً غیرممکن است که هکرها قادر به تغییر سوابق باشند.
- مالیات: پرداخت مالیات فرآیندی پیچیده است، به ویژه برای سازمانهای بزرگ به دلیل اندازه و مقیاس عملیات. فناوری بلاکچین میتواند روند تشکیل پرونده مالیاتی را سادهتر کند و در صورت بروز هرگونه اختلافات قانونی، سوابق را نگهداری کند. فناوری بلاکچین میتواند قابلیتهای تحلیلی پیشرفتهای را در پیش بینی بار مالیاتی ارائه دهد.
- نظارت بر سازمانهای غیر دولتی: پیگیری فعالیتهای موسسات غیر دولتی به دلیل ماهیت فعالیت های انجام شده بسیار دشوار است. بلاکچین می تواند در پیگیری فعالیت های سازمان های غیر دولتی کمک کند و نظارت بر این سازمان ها را تحت کنترل دولت قرار دهد.
- مقررات: تکنولوژی بلاکچین میتواند تمام سوابق را نشان دهد و هرگونه ناهنجاری را شناسایی کرده و به صورت همزمان به نهادهای نظارتی گزارش دهد و در نتیجه فرآیند گزارشدهی مقرراتی میتواند سادهتر و موثرتر انجام شود. با استفاده از بلاکچین، فرایند مدیریت مقررات، نه تنها در سطح داخلی، بلکه در سطوح مرزی نیز بسیار ساده و موثر میشود.
سایر کاربردهای بلاکچین
- کاربرد بلاکچین در حسابداری: تمام فعالیتهای مالی و حسابداری در هر نهاد، از جمله نهادهای عمومی و خصوصی، میتوانند با استفاده از فناوری بلاکچین انجام شوند. بلاکچین به راحتی میتواند عملیاتهای بزرگ را مدیریت کند و خروجیها را به صورت زمان_واقعی ارائه دهد در نتیجه به سازمانها در تصمیم گیری بهتر و بهبود نتایج کمک میکند.
- ساخت سوابق: فناوری بلاکچین این اطمینان را میدهد که هیچ رکوردی تکراری نیست. بلاکچین میتواند حجم زیادی از دادهها و تراکنشها را اداره کند. برخلاف سیستمهای سنتی که تمام دادهها در یک سرور مرکزی ذخیره میشوند، بلاکچین نودهای غیر متمرکزی را ایجاد میکند که کاربران میتوانند به صورت همزمان به آنها دسترسی پیدا کنند.
- امنیت سایبری: بلاکچین با تأیید هویت کاربران، احتمال دسترسی هویتهای غیرمجاز به سیستم را کاهش میدهد. علاوه بر این، قابلیت رمزنگاری در بلاکچین، دادهها را از دسترسیهای غیرمجاز حفظ میکند. سایر مزایای فناوری بلاکچین مانند تغییر ناپذیری و حفظ حریم خصوصی آن را به یک فناوری بسیار امن تبدیل کرده است.
- پشتیبانی از دادههای بزرگ: دادههای بزرگ به مقدار عظیمی از دادهها و اطلاعات اشاره دارد که برای کارهای مختلفی از جمله داده کاوی استفاده میشود. با استفاده از فناوری بلاکچین، دادههای بزرگ به راحتی ذخیره، حفظ و بازیابی میشوند. فناوری بلاکچین دادهها را به صورت بلوکهایی نگهداری میکند و آنها را از حملات سایبری محافظت میکند و در نتیجه از برنامههایی با دادههای بزرگ پشتیبانی میکند.
- ذخیره سازی دادهها: حجم عظیمی از دادهها و سوابق صرف نظر از پیچیدگی و نوع آن را میتوان به راحتی با استفاده از فناوری بلاکچین مدیریت کرد. گرههای مختلفی وجود دارد که چندین کاربر میتوانند دادهها را به طور همزمان ذخیره کنند و کل نسخه بلاکچین در هر گره نگهداری میشود. با توجه به ویژگی تغییر ناپذیری، دادههایی که ذخیره میشوند، بعداً به راحتی قابل اصلاح و تغییر نیستند.
- اینترنت اشیا: اینترنت اشیا به محیطی اطلاق میشود که چندین دستگاه از طریق اینترنت به آن متصل میشوند. این دستگاههای متصل به هم، دادهها و اطلاعات زیادی را به اشتراک میگذارند. اینترنت اشیا را میتوان با استفاده از مزایای فناوری بلاکچین از نظر اشتراک گذاری دادهها، امنیت دادهها و یکپارچگی دادهها مؤثرتر و کارآمدتر کرد.